نکات حقوقی جرم اخاذی

جرم اخاذی از جرایم علیه اموال و حقوق مدنی افراد است که مصادیق زیادی دارد. این جرم نه تنها در فضای واقعی بلکه در فضای مجازی نیز به کرات اتفاق افتاده و افراد زیادی را قربانی و متضرر می کند. در مورد این جرم نکات حقوقی زیادی وجود دارد زیرا این جرم به لحاظ ماهیت یا شکل با کلاهبرداری، سرقت و رشوه مشابه است. در این مقاله نکات حقوقی اخاذی تشریح می گردد.

منظور از اخاذی چیست؟

اخاذی از ریشه اخذ به معنای گرفتن می آید اما در معنای حقوقی به معنای درخواست مجرمانه به واسطه اعمال زور و فشار، تهدید و ترساندن است. جرم اخاذی در میان عامه با عنوان زورگیری شناخته می شود اما این واژه در قوانین ایران ذکر نشده است.

این جرم مصادیق مختلفی دارد. اخاذی در خیابان ها و کوچه های خلوت، اخاذی در فضای مجازی، اخاذی در مکان های رسمی و اداری از جمله شایع ترین مصادیق این جرم است. به عنوان مثال مجرم با چاقو قربانی را تهدید می کند که اگر موبایل و کیف پولش را تحویل ندهد به او صدمه می رساند. همچنین ممکن است هدف مجرم گرفتن یک امضا یا سند با اعمال زور و تهدید باشد. قانون چگونه از اعضای جامعه در مقابل چنین جرایمی حمایت می کند؟ چه مجازاتی برای این جرایم تعیین شده است؟

مجازات اخاذی چیست؟

برای اینکه مجازات اخاذی را بررسی کنیم باید مصادیق مختلف آن را در قانون بشناسیم. برای این جرم چندین ماده به عنوان رکن قانونی شناخته می شوند که در برخی کلمه اخاذی تصریح شده (ماده 617 قانون مجازات اسلامی، ماده 5 قانون سمعی و بصری) و در برخی مفهوم اخاذی مورد تاکید قرار گرفته است (ماده 665، 668 و 669 قانون مجازات اسلامی).

به عنوان مثال مجازات اخاذی با اسلحه گرم یا سرد طبق ماده 617، حبس از 6 ماه تا 2 سال و تا 74 ضربه شلاق است. در حالی که مجازات اخاذی بدون اسلحه طبق ماده 665، حبس از شش ماه تا یک سال است.

مراحل شکایت از جرم اخاذی

برای شکایت از جرم اخاذی مانند تمام جرایم کیفری دیگر، شاکی یا بزه دیده باید شکوائیه تنظیم نموده و آن را به دادگاه صالح تقدیم کند.

البته باید متذکر شویم تنظیم شکوائیه دارای تشریفات خاصی بوده و کاملا تخصصی است. نگارش درست شکوائیه و سایر اوراق قضایی تنها از عهده وکلا و افراد مسلط به قانون بر می آید. پس لازم است شرط عقل را رعایت نموده و از انجام کاری که در آن تخصص نداریم پرهیز کنیم.

برای ارسال شکوائیه به دادگاه صالح؛ شاکی یا وکیل وی باید همراه با مدارک هویتی، مدارک اثبات جرم و کد ثنا به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نماید. نکته مهم جهت موفقیت پرونده و احقاق حقوق، تکمیل مدارک اثبات جرم است. فرد شاکی باید بداند که چه مدارکی می تواند به بهترین شکل جرم را اثبات کند، در غیر این صورت ممکن است پرونده وی در مرحله دادسرا متوقف گردد.

دادگاه صالح برای شکایت از جرم اخاذی، دادگاه کیفری 2 حوزه قضایی محل وقوع جرم است. تنظیم و نگارش شکوائیه کاری تخصصی است. برای این منظور می توانید از خدمات نگارشی سایت وکالت تلفنی بهره مند شوید

نکات حقوقی جرم اخاذی

در این قسمت به چند نکته مهم در مورد جرم اخاذی اشاره می کنیم. اول اینکه موضوع ماده 617 (قدرت نمایی و اخاذی با اسلحه) ممکن است با نیت محاربه انجام گرفته باشد. در این صورت مجازات این ماده را نخواهد داشت.

نکته بعد تفاوت اخاذی با کلاهبرداری است. برخی به اشتباه گمان می کنند این دو یکسان هستند. وجه تشابه این است که در هر دو مالی از قربانی گرفته می شود اما نحوه عمل مجرم متفاوت است. اخاذی همراه با زور و تهدید و ارعاب انجام می گیرد در حالی که کلاهبرداری با جلب اعتماد و سپس فریب قربانی صورت می پذیرد.

نکته سوم تفاوت اخاذی با سرقت است. دو تفاوت اساسی بین این دو وجود دارد. اول اینکه در اخاذی فرد به خاطر ترس مال خود را به مجرم می دهد در حالی که سرقت با عنصر «ربایش» همراه است. دوم اینکه در اخاذی موضوع جرم لزوما مال نیست بلکه سند، امضا، نوشته، انجام خدمت یا ترک فعل نیز می تواند موضوع جرم باشد. 

نکته چهارم تفاوت اخاذی و رشوه است. این دو جرم شباهت بسیاری با هم دارند. تفاوت اصلی شخص مرتکب و درخواست کننده مال است. در رشوه درخواست کننده (مجرم) کارمندان و مامورین دولتی، داوران، ممیزان و کارشناسان دادگستری  و نظامیان هستند در حالی که مجرم در اخاذی سایر افراد جامعه هستند. تفاوت دوم اینکه در رشوه، هم رشوه دهنده و هم رشوه گیرنده مجرم هستند در حالی که در اخاذی فرد مقابل، بزه دیده و قربانی محسوب می شود.

اخاذی در فضای مجازی از دیگر نکات و موضوعات مهم است. ممکن است مجرم اطلاعات، تصاویر خصوصی یا اسراری از فرد در اختیار داشته باشد. در این صورت او را تهدید به افشای اسرار یا انتشار تصاویر در فضای مجازی کرده و از این طریق او را مجبور به دادن مال یا انجام کاری می کند.

مشاوره حقوقی تلفنی جرم اخاذی

با توجه به حساسیت و تکرار زیاد جرم اخاذی در جامعه لازم است در صورت گرفتار شدن، بلافاصله با وکیل متخصص تماس بگیرید. می توانید به صورت تلفنی با وکیل صحبت کرده و راهنمایی لازم را دریافت کنید. جهت دریافت مشاوره حقوقی تلفنی از برترین وکلای ایران با شماره 09212242670 و یا 02147625900 تماس حاصل نمایید. لازم به ذکر است خدمات حقوقی سایت وکالت تلفنی به صورت شبانه روزی و در تمامی ایام هفته حتی تعطیلات رسمی ارائه می گردد. برای اطلاع از هزینه مشاوره حقوقی می توانید با کارشناسان این مجموعه به صورت تلفنی یا آنلاین، تماس بگیرید.